Alle kinderen op de fiets
Met een fiets kunnen kinderen meedoen en de wereld ontdekken. Ze kunnen met hun vriendjes naar de speeltuin verderop en verschijnen op tijd bij het sportveld voor gym. Maar helaas kunnen niet alle ouders in Nederland een fiets voor hun kind betalen. Daarom is er het ANWB Kinderfietsenplan: fietsen worden ingezameld en opgeknapt voor kinderen die ze nodig hebben.
Hoe is het Kinderfietsenplan ontstaan? “Het begon met een vraag naar fietsen in Rotterdam”, vertelt Inge Veliscek, projectmanager van het Kinderfietsenplan. “Sommige kinderen kwamen daar niet naar hun bijles, omdat ze geen fiets hadden. Als ANWB wilden we hier graag iets aan doen. Niet voor niets is onze missie om het voor iedereen mogelijk te maken zorgeloos en met plezier onderweg te zijn. Toen we plannen maakten voor een fietseninzamelingsactie werd het project en onze ambitie steeds groter. Zo bouwden we het uit tot wat nu het Kinderfietsenplan is.
Hoe komen jullie aan de fietsen? “Mensen uit het hele land leveren die in. Om de zoveel tijd doen we daartoe als ANWB een oproep. Er zijn verzamelpunten bij mensen in de buurt of we halen de fiets op bij hen thuis. Onze vrijwilligers brengen de fietsen vervolgens naar een werkplaats, waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt de fietsen een grondige opknapbeurt geven.”
Jullie werken samen met werkplaatsen door het hele land. Hoe is dat zo gekomen? “Omdat niet iedere ingeleverde fiets zo aan een kind kan worden gegeven én omdat het onderhoud van de fietsen voor sommige ouders te duur is, zijn we de samenwerking met werkplaatsen aangegaan. Daar wordt ervoor gezorgd dat de gebruikte fietsen veilig en mooi de deur uit kunnen. Ook voor onderhoud kunnen kinderen er met hun fiets terecht. De vrijwilligers betrekken de kinderen zoveel mogelijk bij de reparaties, zodat ze leren hoe ze bijvoorbeeld een band kunnen plakken.”
Welke eisen stellen jullie aan de opgeknapte fietsen? “Ons gaat het vooral om de veiligheid van de fiets: trappers met grip, werkende lichten, kwalitatief goede banden en een zadel zonder scheuren. Maar voor een kind is het vaak net zo belangrijk om een mooie fiets te krijgen. Daarom willen we ook die verroeste bagagedrager spuiten. We willen graag dat kinderen trots zijn op hun fiets, in de hoop dat ze hem dan ook onderhouden.”
Kunnen alle kinderen die een fiets krijgen ook fietsen? “Over het algemeen kunnen kinderen wel fietsen, maar er zijn uitzonderingen. En daarbij is de vaardigheid één ding, de verkeersregels kennen is iets anders”, benadrukt Inge. “Dat merk je vooral bij kinderen die wat later beginnen met fietsen. Zij hebben niet van jongs af aan naast hun ouders gereden, met alle uitleg die daarbij hoort. Dat kan gevaarlijke situaties opleveren. Daarom is verkeerseducatie en oefening zo belangrijk. Ook hierin spelen onze werkplaatsen een rol: er wordt op een aantal locaties fietsles gegeven en de kinderen fietsen in groepjes door de wijk.”
Ben je weleens bij het overhandigen van een fiets aanwezig geweest? “Ja, maar we maken daar als ANWB geen grote happening van. Het is niet onze bedoeling om de aandacht op de kinderen te vestigen. Wel vinden we het belangrijk dat onze vrijwilligers af en toe de reacties van kinderen zien. Het is altijd mooi om te zien waar je het voor doet. Soms maken de kinderen tekeningen voor de mensen in de werkplaats. Zo schreef een jongetje eens onder zijn tekening: ‘Ik ben nu cool, want ik heb een fiets.’ Dat is natuurlijk fantastisch!”
Wat is de invloed van de coronacrisis op het Kinderfietsenplan? “In lijn met de maatregelen van het RIVM zijn sommige werkplaatsen tijdelijk gesloten. Andere konden gelukkig open blijven, maar met een minimale bezetting. Daardoor hebben we de laatste maanden een stuk minder fietsen opgeknapt dan we zouden willen. Ik hoop dat we snel weer volop aan de slag kunnen. Als ik de verhalen van sommige kinderen hoor, gun ik ze die fiets zo ontzettend. Laatst was er een meisje dat al drie jaar lang op haar skateboard naar school ging, acht kilometer verderop. Een fiets is dan een prachtige oplossing.”
Welke ambities heb je voor het Kinderfietsenplan? “De gemeentes Den Haag, Rotterdam, Amsterdam, Tilburg en Zwolle zijn op dit moment aan het inventariseren wat er allemaal gebeurt op het gebied van fietsen. Ze omarmen het Kinderfietsenplan. Op den duur kunnen we misschien samenwerken met meer gemeentes en maatschappelijke organisaties”, hoopt Inge. “Zij kunnen met hun netwerk bijdragen in de zoektocht naar fietsen, werkplaatsen en kinderen die een fiets kunnen gebruiken. Dat zou mooi zijn, want je hebt elkaar nodig om zoveel mogelijk fietsen te vinden, op te knappen en weg te geven. Ik hoop dat we daarin kunnen groeien, zodat nog veel fietsen de kansen van kinderen zullen vergroten. Ieder kind een fiets!”
