Tour de Force: de fiets is trending
De fiets is maatschappelijk trending. Net als in 2015, toen de Tour de France in Utrecht van start ging en een ware fiets-hype veroorzaakte in Nederland. Sindsdien zet een samenwerkingsverband van overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties, kennisinstituten en platforms zich in voor ‘de fiets’. Het doel van deze Tour de Force: in 2027 wordt er twintig procent meer gefietst dan in 2017.
Tijdens de lockdown herontdekten we massaal de voordelen van een flinke fietstocht
Onafhankelijk van dienstregelingen, lekker in beweging in de buitenlucht: het advies om openbaar vervoer te mijden bracht veel mensen ertoe om grotere afstanden af te leggen op een (elektrische) fiets. Tegelijkertijd stapten anderen toch de auto weer in. Jammer, maar ook begrijpelijk, vindt Maja van der Voet, programmamanager van Tour de Force. “Als we meer willen gaan fietsen in Nederland, dan moet dat gefaciliteerd worden.”
Maja van der Voet
Tour de Force ondersteunt beleidsmakers met kennis en praktijkervaring
Vijf ‘ploegen’ doen daarvoor onderzoek naar de vijf belangrijkste thema’s: Fiets in de stad, Fiets in de keten, Hoogwaardig fietsnetwerk, Stimuleren van fietsgebruik en Draagvlak voor en kennis over fiets. Zij delen hun resultaten en inspirerende praktijkvoorbeelden met de partners via kenniscafés en publicaties. De focus ligt hierbij op bruikbare handreikingen, waarmee beleidsmakers op het gebied van fiets meteen aan de slag kunnen.
Hoe maken we de fiets voor zo veel mogelijk mensen een logische en aantrekkelijke keuze?
Daarvoor is een cultuuromslag nodig, vindt Maja. “Het is allereerst belangrijk dat iedereen toegang heeft tot een fiets. Daarom werkt Tour de Force mee aan projecten als het ANWB Kinderfietsenplan. Om mensen te overtuigen van de voordelen van fietsen doen we samen met huisartsen het project ‘fiets op recept’. Want fietsen helpt om ziekte te voorkomen en genezen.”
Uiteindelijk gaat het niet om het fietsen zelf, maar om de voordelen die het met zich meebrengt
Peter Meij ziet er in de praktijk een hoop, onder andere voor de verkeersveiligheid. Hij is bestuurslid van Tour de Force, verkeersveiligheidsambassadeur voor de MRDH en wethouder in Ridderkerk. “Auto’s vormen een gevaar voor elkaar en andere weggebruikers, fietsen bijna niet. Als mensen vaker de fiets pakken in plaats van de auto, bevordert dat dus de veiligheid op straat.”
Tegelijkertijd is het belangrijk om de fietsers zelf te beschermen
Zeker omdat mensen dankzij de e-bike tot op hoge leeftijd blijven fietsen. “Daarom zet Tour de Force in op een veilige fietsinfrastructuur: goed onderhouden en fietsvriendelijk, dus met brede fietspaden en veilige bermen”, legt Peter uit. “Maar gedrag is natuurlijk het belangrijkste aspect. Dat proberen we onder andere te verbeteren via verkeerseducatie op scholen.”
Bezoek van minister Cora Nieuwenhuizen aan Ridderkerk
Om de doelstellingen te halen is er dringend budget nodig
Maar dat is lastig te regelen, merkt Peter. “In de MRDH willen we bijvoorbeeld metropolitane fietsroutes aanleggen door meerdere gemeenten. Hoewel iedereen enthousiast is over het plan, kost het veel moeite om het te financieren. De gemeentelijke budgetten staan nogal onder druk en dan krijgt fietsinfrastructuur – onterecht – geen prioriteit. Dat zie je trouwens ook op landelijk niveau. Daarom helpt Tour de Force de minister van infrastructuur om de fiets op de politieke agenda te krijgen.”
Peter Meij
We moeten anders gaan denken over mobiliteit en de kosten daarvan
“Op dit moment regel je makkelijker een ton voor een autoweg dan tienduizend euro voor een fietspad”, legt Peter uit. “Maar zijn de euro’s voor de fiets eigenlijk niet effectiever besteed?” “Ik hoop dat de cultuur op dit punt zal verschuiven”, beaamt Maja. “De formatie van een nieuw kabinet zal in dat opzicht bepalend zijn. Het is een kans om budget voor de fiets te realiseren. We willen dan goed beslagen ten ijs komen!”
Daarom werkt Tour de Force nu aan een contourenschets voor het Nationaal Toekomstbeeld Fiets
“Die schets geeft een eerste beeld van onze ambities op het gebied van hoofdroutes, fietsparkeren en fietsstimulering, met een onderbouwing erbij”, legt Maja uit. “Ook geven we een indicatie van de budgetten die ervoor nodig zijn. Later werken we de contourenschets uit in een concretere ontwikkelagenda van het Nationaal Toekomstbeeld Fiets.”
Kenniscafés terugkijken?
Via de kennisbank van Tour de Force vind je de opgenomen presentaties over tientallen onderwerpen, waaronder: • Post-corona: massaal op de fiets? • Lopen en fietsen in de omgevingswet • Enkelzijdige fietsongelukken • Innovatieve fietsparkeerconcepten