Doortrappen: Veilig fietsen tot je 100ste
Goed nieuws, in het ROV-jaarverslag van 2021: naast de gemeenten die in het voorbije jaar actief waren met het programma Doortrappen, meldden zich in dat jaar maar liefst 18 andere gemeenten met interesse voor uitvoering. Bij een aantal van hen liggen de plannen klaar voor uitvoering in 2022.
Doortrappen, waarom, wat, hoe?
Fietsen is fijn en gezond. Daarom willen we graag, dat iedereen zo lang mogelijk veilig kan blijven fietsen. Met het programma Doortrappen willen we ouderen daarbij ondersteunen. Het onderwerp heeft raakvlakken met verkeer en vervoer (blijven fietsen), maar is ook verweven met het sociaal domein (blijven meedoen en tegen de eenzaamheid) en sport (blijven bewegen). Deelnemende gemeenten organiseren Doortrappen-activiteiten samen met lokale partners. Het programma voor deze activiteiten varieert per gemeente. Vaste onderdelen zijn een fietsvaardigheidsparkoers, een fietscheck, fitheidsoefeningen en een fietsroute in de omgeving.
Voor de gemeenten zijn allerlei materialen en persoonlijke ondersteuning beschikbaar. Ook voor ouderen zelf zijn er allerlei middelen, zoals informatieve filmpjes en het boekje Fit op de Fiets.
Plannen voor 2022
De inzet is, dat in het komende jaar steeds meer gemeenten aansluiten als Doortrappen-gemeente. Het ROV Zuid-Holland zal hen hierbij ondersteunen. Zo wordt een menukaart ontwikkeld (online en in de vorm van een folder) met activiteiten en middelen. Het ROV ontwikkelt ook een train-de-trainer programma, voor lokale uitvoerders zoals sportcoaches die zelf met uitvoering aan de slag willen. Monitoring en effectmeting zal komend jaar veel aandacht krijgen.
Verder start het ROV Zuid-Holland een structureel netwerkoverleg met regionale en/of lokale coördinatoren en kwartiermakers van Doortrappen. Dit om praktijkkennis en concrete ervaringen uit te wisselen.
"De fiets wordt steeds belangrijker"
Rik van der Linden is sinds 2014 wethouder in Dordrecht. Hij heeft onder meer Bereikbaarheid in zijn portefeuille. Daarnaast is hij regionaal ambassadeur voor verkeersveiligheid voor de regio Drechtsteden. Dordrecht heeft Doortrappen omarmd.
Waarom maakt Dordrecht zich sterk voor dit programma?
Dordrecht is volop in ontwikkeling. Daarbij moet onze de stad goed bereikbaar blijven en natuurlijk veilig zijn voor alle manieren van vervoer. De fiets wordt daarbij steeds belangrijker. We hebben veel investeringen gedaan om fietsen aantrekkelijker en veiliger te maken. Het is belangrijk de fietsvriendelijkheid van de stad zo groot mogelijk te maken. Zo verleiden we mensen te (blijven) fietsen. We hebben flink geïnvesteerd in verkeersveiligheid in Dordrecht. Daarbij hebben we veel oog voor fietsers. Met name kinderen, jongeren en senioren zijn kwetsbaar in het verkeer. Een verkeersongeval heeft vaak veel impact. Daarom moeten we er met elkaar alles aan doen om ongevallen te voorkomen. Iedereen in het verkeer heeft daarin een verantwoordelijkheid. Als ambassadeur vind ik het daarom belangrijk aandacht te houden voor het verhaal en het perspectief van alle verkeersdeelnemers.
Advies voor nieuwe raadsleden en wethouders
Er komt veel op je af als je net in de raad zit. Iedereen vraagt je aandacht voor het eigen onderwerp; cultuur, energie, bereikbaarheid, verkeersveiligheid, noem maar op. Allemaal belangrijke zaken. Mijn tip: probeer op een goede manier focus hierin aan te brengen. En geniet, want het is relevant en leuk werk! Over verkeersveiligheid heeft iedereen een mening. Inwoners zijn een heel belangrijke bron van informatie. Probeer altijd de mens en de bedoeling achter de vragen, klachten en verhalen te zien.’ Tot slot breekt Van der Linden een lans voor samenwerking in beproefde programma’s voor gedrag en verkeersveiligheid: "Er zijn programma’s en projecten beschikbaar bij het ROV en de daarbij behorende netwerken. Ook is er veel kennis in dit netwerk aanwezig. Maak er gebruik van. Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden."
"Het begint met luisteren"
Maar daarvoor was het project al bij hem bekend. “Ik vind het heel belangrijk, dat mensen worden gestimuleerd om te blijven fietsen. Op veel plekken klinkt de roep om gratis OV. Ik zie daar een reëel risico in, dat mensen die optie kiezen en daardoor minder gaan bewegen. En dat zou jammer zijn. Fietsen draagt enorm bij aan gezondheid en vitaliteit, ook bij het ouder worden.”
Nederpelt zag een inspirerend voorbeeld van het Doortrappen-programma bij zijn collega’s in Noord-Nederland. “Ouderen worden daar uitgenodigd om de 30 km lange ‘Doortraproutes’ te fietsen en aan te geven welke knelpunten ze ervaren op de routes. Zo snijdt het mes aan twee kanten: de deelnemers krijgen de gezonde beweging en gezelligheid van de deelname, en de gemeente krijgt inzicht in de knelpunten. Ik zou dit graag ook in de Drechtsteden willen zien.”
Advies voor nieuwe raadsleden en wethouders
‘Het allerbelangrijkste is luisteren, daar begint het mee. Luister naar ouderen op de fiets. Waar lopen ze tegenaan in het verkeer? Dat levert informatie op die je als gemeente kan helpen bij het verbeteren van de fietsinfrastructuur. Want wat veilig is voor ouderen is dat veelal ook voor jongere weggebruikers. Help ouderen vitaal te blijven door veilig fietsen voor hen mogelijk en aantrekkelijk te maken. ‘Doortrappen’ kan hierin een belangrijke rol spelen”, besluit Nederpelt.
William Nederpelt (Fietsersbond Drechtsteden) raakte direct betrokken bij ‘Doortrappen’ in Dordrecht. Hij werd uitgenodigd voor een stakeholdersoverleg bij de opstart van het project, georganiseerd door de gemeente Dordrecht.